Persbericht : Ongeloof door stopzetting van de lopende PEZ1 tender op minder dan 2 maand van de indieningsdatum: zorgt voor een vertraging van 1,5 jaar

De Federale Regering besliste vandaag de tender voor de eerste Prinses ElisabethZone stop te zetten. Het is onbegrijpelijk dat een proces van 4 jaar voorbereiding met lancering van de aanbesteding op 25 november 2024 op minder dan 2 maand van de indieningsdatum van 24 augustus 2025 wordt geannuleerd. Dit is onaanvaardbaar. Des te opmerkelijk is dat dit ingaat tegen de afspraken hierover in het regeerakkoord. Dit is geen deugdelijk bestuur en zet de investeringszekerheid in de offshore sector volledig op de helling.

Een simpele beslissing van verlenging van de bouwduur van 48 maand na award naar 60 maand was voldoende om de problematiek van het aan land brengen van de energie te verzekeren. Als Ventilus na meer dan 10 jaar voorbereiding niet eens klaar kan zijn voor mid 2031 heeft Belgie echt wel een probleem.

Een herstart wordt voorzien begin 2026. Alle goedkeuringen met Europa zullen daardoor opnieuw moeten gebeuren.  Dit brengt veel onzekerheid met zich mee. Op 1 januari 2026 gaat de Europese Net Zero Industry Act (NZIA) van start.  Deze NZIA voorziet een grotere rol voor kwalitatieve criteria bij aanbestedingen bovenop de prijs. Dit kan gaan over Nature Inclusive Design en Burgerparticipatie. Europa vraagt de lidstaten in haar RED-directieven om specifieke regels voor Hernieuwbare EnergieGemeenschappen te voorzien.

De regels rond burgerparticipatie waren weloverwogen ingevoerd met goedkeuring door Europa. Alle partijen zouden toch voor burgerparticipatie moeten zijn. Het is dan ook onbegrijpelijk dat de regels rond burgerparticipatie terug in vraag worden gesteld. Philippe Awouters: “Het zou straf zijn dat “rechten” komende vanuit Europese regelgeving voor Hernieuwbare Energie Gemeenschappen worden teruggedraaid. Dat is echt de burger in z’n hemd zetten.  Op dit moment hebben de 32 burgercooperaties voor energie hier via SeaCoop reeds 2 miljoen euro in geïnvesteerd. Uitstel doet onze kosten verder oplopen, bij afstel worden het gezonken kosten. Dat is onaanvaardbaar.”

Vele burgers staan klaar om mee te investeren in offshore wind. Ze willen dat hun spaargeld nuttig besteed wordt. De burgerparticipatie zorgt voor een financiering aan relatief lage kosten omdat de burger andere rendementsverwachtingen heeft. SeaCoop bewijst dat burgerparticipatie in wind op zee geen fictie is. SeaCoop heeft een een participatie in het operationeel windpark Northwind, waar het zowel burgerkapitaal als institutioneel en bancaire financiering heeft opgehaald aan een competitieve financieringskost. Onze ervaring is dat de banken dit vertrouwen, dat dit de projectfinanciering ondersteunt en dat de strike price zo gedrukt kan worden. Het klopt dus niet dat burgerparticipatie de kosten zou doen verhogen.

De verlating van het indienststellen van de PEZ1 met 1,5 jaar leidt tot hoge maatschappelijke kosten :

• Het vertraagt substantieel het streven naar verdere energieonafhankelijkheid en de stabilisering van de energiekosten
• Het zorgt voor hogere kosten voor het CRM-mechanisme voor de bevoorradingszekerheid
• België zal vanaf 2030 meer moeten betalen omdat de Europese CO2 reductie-doelstellingen niet behaald worden: het verhoogt de aankoop van CO2 rechten in het buitenland of Europese boete oplopend tot 100 miljoen euro per jaar. Alle Belgen zullen deze impact voelen.
• De beoogde steun aan de energietransitie door de gevraagde burgerparticipatie loopt hierdoor vertraging op.